VPS که مخفف Virtual Private Server به معنای سرور اختصاصی مجازی می باشد و گاهی از آن به عنوان VDS یا Virtual Dedicated Server نیز نام می برند، به طور ساده به سرویس های میزبانی فضایی گفته می شود که همانند یک سرور اختصاصی مستقل با دسترسی سطح بالا به سرور عمل مینمایند لکن بصورت چندگانه و با هم بر روی یک سرور فیزیکی قرار می گیرند. به عبارت بهتر، با استفاده از تکنولوژی مانند Virtuozzo و با بهره گیری از سخت افزارهای بسیار قوی و پیشرفته، یک سرور فیزیکی به چندین VPS با امکانات یکسان یا متفاوت تقسیم می شود.
هر VPS بنا به تعریف اولیه، سهم خاصی از منابع سرور از قبیل پردازنده، حافظه اصلی، فضای دیسک سخت، پهنای باند و… را به صورت اختصاصی و تضمین شده در اختیار خواهد داشت. به عنوان مثال، یک VPS می تواند شامل ۵۱۲ مگابایت از ۸ گیگابایت حافظه اصلی سرور را به صورت تضمین شده به همراه ۵۰ گیگابایت فضای ذخیره سازی و ۵۰۰ گیگابایت پهنای باند ماهیانه باشد. این بدین معنا است که صرفنظر از میزان مصرف سایر VPS های موجود بر روی سرور، VPS مورد مثال ما تحت هر شرایطی به ۵۱۲ مگابایت از حافظه اصلی سرور دسترسی خواهد داشت.
هر VPS به طور کاملاً جداگانه عـمـل می کنـد در نتیجـه VPS هـای موجود بر روی یک سـرور می توانند از سیستم های عامل متفاوت و نرم افزارهای مختلف و نسخه های متفاوتی استفاده نمایند. بر فرض یک VPS دارای لینوکس Fedora، دیگری دارای CentOS به عنوان سیستم عامل های سـرور خواهند بود. همین امر در رابطه با VPS های با سـیسـتـم عامل وینـدوز نیـز صادق می باشد. همچنین تعریف Name Server های اختصاصی ، نصب ASP, PHP , MySQL , .NET و سایر برنامه ها با نسخه دلخواه ، نصب و اجرای کلیه برنامه ها، DLL ها، … بطور کامل در کنترل و اختیار هر مشترک میباشد.
مهمترین مزایای استفاده از VPS ها در مقایسه با سایر سرویس های میزبانی، هزینه بسیار کمتر VPS ها نسبت به سرورهای اختصاصی و استقلال عملکرد و دسترسی بالاتر نسبت به سرویس های نمایندگی (Resseller/Shared Hosting) می باشد بگونه ای که هزینه VPS ها در بسیاری از اوقات یک پنجم تا یک دهم هزینـه سـرور های اختصاصـی بوده ولی تمامی امکانات آنهـا را دارا می باشد. همچنین هر VPS میتواند به تعداد دلخواه IP معتبر اختصاصی نیز داشته باشد. در مجموع از دید کاربر نهایی، VPS درست همانند یک سرور اختصاصی بوده و کاربر به هیچ عنوان تفاوتی را در نحوه عملکرد و کیفیت خدمات این دو مشاهده نخواهد کرد.