از زمانی که گوگل «الگوریتم پنگوئن» را در آوریل سال 2012 (فروردین 1391) معرفی کرد و به دنبال آن، بحث ارزش لینک ها و نیز تاثیر مخرب لینک های ضعیف یا خریداری شده بر سایت ها بالا گرفت، پدیده شومی در دنیای سئو ظاهر شد که آن را سئوی منفی (Negative SEO) نام نهادند.
سئوی منفی تکنیکی است که رقبا با استفاده از آن به سایت شما حمله ور می شوند و در نتیجه گوگل، سایت را جریمه می کند و از رتبه آن می کاهد.
به عبارت دقیق تر، رقبا با قرار دادن صدها یا هزاران بک لینک منفی در یک سایت، آن را از صدر لیست نتایج گوگل به پایین می کشانند.
گوگل با ارائه ابزار جدید خود به نام Disavow links نسبت به این تهدید خطرناک واکنش نشان داد و وبمسترها را در محافظت از سایت هایشان کمک کرد.
متاسفانه اغلب مردم هنگامی به صرافت استفاده از Disavow tool می افتند که دیگر کاملاً دیر شده است.
آنها زمانی از این ابزار بهره برداری می کنند که سایت شان توسط گوگل جریمه شده و به اصطلاح آب از سر گذشته است.
به همین دلیل است که کارشناسان تاکید می کنند پیش از این که رتبه سایت نزد جستجوگرهای اینترنتی منفی شود، باید از Disavow toolاستفاده نمود.
نسبتاً ساده ولی کاملاً مهم
امروزه قابلیت «تجزیه و تحلیل بک لینک های سایت» (Backlink Audit) به بخش جدایی ناپذیر سئو تبدیل شده است.
یعنی همانطور که وبمسترها با استفاده از تکنیک های مختلف سئو به دنبال ارتقاء ارزش و اعتبار سایت نزد جستجوگرهای اینترنتی – و در راس آنها گوگل هستند – بر می آیند، باید به طور مرتب وضعیت بک لینک های سایت را نیز رصد کنند و لینک های کم کیفیت یا اسپم را شناسایی نموده و آنها را سریعاً از طریق Disavow tool به گوگل اطلاع دهند.
«تجزیه و تحلیل بک لینک ها» کار ساده ای است: بک لینک های سایت را از حساب تان در Google Webmaster یا با استفاده از یک Backlink Tool دانلود کنید و به لینک هایی که وارد سایت شما می شوند دقت کنید: کیفیت این لینک ها چگونه است؟ آیا یک یا چند تا از این لینک ها مشکوک به نظر نمی رسد؟
به محض شناسایی لینک های مشکوک، به وبمستر آن سایت ایمیل بزنید و حذف لینکش را خواستار شوید.
اگر این روش افاقه نکرد، از Disavow tool گوگل کمک بگیرید.
اگر اخیراً رتبه و ترافیک سایت شما کاهش یافته ولی علت آن را دقیقاً نمی دانید، به یکی از مواردی که باید مشکوک شوید همین بک لینک های آزاردهنده ای است که چه بسا توسط رقبای شما تدارک دیده شده است.
نمونه ای از یک قربانی
چند هفته پیش مدیر یک سایت، ایمیلی به من زد و در آن اعلام کرد که از زمان عرضه پنگوئن 2، به دلایلی ناشناخته تقریباً نیمی از ترافیک طبیعی سایتش از گوگل را از دست داده است.
سایتی که در اینجا از آن سخن می گویم، سایت یک مجله مالی با 15 سال سابقه است که در آن هزاران خبر، تحلیل، مقاله و اطلاعات گوناگونی در خصوص وضعیت اقتصادی کشورهای مختلف جهان درج و منتشر شده است.
در این سایت بیش از 70 هزار کلمات کلیدی بلند (Long Tail Keywords) به کار رفته است و جستجوگرهای اینترنتی به چشم یک سایت معتبر و ارزش آفرین به آن نگاه می کنند.
جالب اینجاست که وی کمابیش همه توصیه های سئوی گوگل را رعایت کرده است؛ از قبیل تولید محتواهای عالی و ارزشمند، نپرداختن به کارهای اسپم گونه و خرید لینک، ارائه تجربه کاربری عالی و غیره.
بنابراین چه ماجرایی برای این سایت رخ داده و چه چیزی باعث شده بود رتبه و ترافیک سایت تا این حد پایین بیاید؟
مدیر این سایت با تاکید بر این که وی هیچ اطلاعیه و یا هشداری از طرف گوگل دریافت نکرده است، گفت از 22 ماه می رتبه سایتش به شدت رو به افول نهاده است.
همزمانی این تاریخ با زمان عرضه پنگوئن 2، باعث شد به طور خودکار ذهنم انگشت اتهام را به سمت این الگوریتم تازه وارد دراز کند.
تجزیه و تحلیل بک لینک ها
من کارم را با اجرای برنامه LinkDetox که به تجزیه و تحلیل بک لینک ها می پردازد، آغاز کردم.
در همان ابتدای کار، من با یک چیز غیرمنتظره و البته ناخوشایند روبرو شدم:
با تحقیقات بیشتر مشخص شد که 55 درصد لینک های سایت «مشکوک» هستند، در حالی که 7 درصد آنها (یعنی حدود 500 لینک) لینک های «مخرب» بودند.
در وهله اول به بررسی این 7 درصد لینک مخرب پرداختم و این که چنین لینک هایی چگونه به سایت وارد شده اند و از چه جنسی هستند.
شما با استفاده از Link Type می توانید این لینک ها را دسته بندی کنید.
بنابراین من در ابتدا فقط به مشاهده لینک هایی که برچسب مخرب (Toxic) داشتند پرداختم.
بنا به تعریف LinkDetox، لینک های مخرب یعنی لینک هایی که از دامنه های ایندکس نشده در گوگل می آید؛ همچنین لینک هایی که از دامنه های ویروسی سرچشمه می گیرد.
در ادامه متوجه شدم که بخش عمده این سایت های مزاحم از دامنه هایی که با پسوند .pl ختم می شود، نشات می گیرد.
متن پیوندی (Anchor Text) لینک ها، عنوان همان صفحاتی بود که از آنها لینک شده بودند.
به نظر می رسید این سایت ها موضوعات مربوط به کارت های اعتباری را هدف گرفته بودند؛ که البته با فلسفه کاری سایت مزبور کاملاً تناسب و همخوانی داشت.
در این لینک ها همچنین دامنه های زیادی که منقضی شده بودند و دوباره ثبت شده بودند نیز به چشم می خورد.
کاملاً مشخص بود که هدف این لینک ها، اسپم کردن سایت بوده است.
با اندکی کاوش دریافتم که این لینک های اسپم و مخرب، توسط سایت های اصلی ایجاد نشده است زیرا در بین این سایت ها، نام های مشهور و معتبری همچون entrepreneur.com و venturebeat.com به چشم می خورد.
در واقع اسپمرها با سوء استفاده از این سایت ها قصد داشتند به لینک های خروجی خود ارزش و اعتبار ببخشند.
آیا پنگوئن مقصر است؟
من در ادامه وضعیت بک لینک های سایت را بررسی کردم و دیگر موارد احتمالی مشکل زا را رصد نمودم.
در این سایت، نسبت Money به Brand کاملاً معقول و متناسب به نظر می رسد:
درصد لینک های Follow اندکی بالا بود ولی احتمال می رود همین امر، منبعی برای بک لینک های منفی به شمار رود:
تعداد لینک های متنی نسبت به دیگر موارد زیاد است.
همین می تواند یک زنگ خطر به شمار رود:
یکی از یافته های بسیار مهمی که به آن رسیدم این بود، نسبتDeep Link سایت بود که در مقایسه با دیگر موارد، از رقم بالایی حکایت داشت:
رتبه کلیدواژه های SEMrush سایت در مقایسه با دیگر موارد، درصد متعادلی داشت و چیز نامتعادلی در این خصوص یافت نشد:
شگفت آن که بک لینک های سایت، TitleRank بهتری نسبت به رقبا دارد.
به این معنا که بک لینک های سایت هدف (اصلی) بر اساس عنوان دقیق خود در گوگل رتبه گرفته است و این امر، خود از اعتماد بالای گوگل به سایت حکایت دارد:
سایت های جریمه شده بر اساس عنوان خود رتبه نمی گیرند.
آخرین بخش این تحلیل، سهم بک لینک ها از پیج رنک بک لینک های سایت بود:
اگر چه به نظر می رسد این سایت از لینک های باکیفیت زیادی برخوردار است ولی تعداد لینک های ایندکس نشده در گوگل نیز کاملاً چشمگیر و قابل ملاحظه است: نزدیک به 65 درصد بک لینک های سایت، در گوگل ایندکس نشده است.
در اغلب موارد، این امر نشان دهنده سیاست های ضعیف لینک سازی در سایت، و یا استفاده از تکنیک های اسپم توسط وبمستر است.
در این مورد خاص، ورود تعداد زیادی لینک از سایت هایی که جریمه شده اند و یا در گوگل ایندکس نگردیده اند، این حس را به دست می دهد که گویی لینک سازی سایت به طور خودکار و توسط اسپمرها انجام شده است!
جریمه نشوید!
با تحلیل بک لینک ها می توان از تنبیه شدن سایت به دست گوگل و کاهش ترافیک آن جلوگیری کرد.
با استفاده از این راهبرد، وبمستر سایت قادر است به شناسایی نقطه ضعف ها بپردازد و لینک های اسپم را حذف نماید.
او همچنین می تواند اقدامات خویش در این خصوص را مستندسازی و ذخیره کند تا در آینده و در تحلیل های بعدی از آن سود ببرد.
اگر لینک های خطرناک و زیان بار توسط گوگل بلوکه (disavowed) شود، تمام نسبت های اشاره شد در سایت به حالت طبیعی در می آید و پنگوئن دیگر به چشم یک تهدید به آن نمی نگرد و آن را جریمه و تنبیه نمی کند.
نحوه انجام کار و فواید مورد انتظار
کارشناسان بر انجام تکنیک های «تجزیه و تحلیل بک لینک ها» به صورت ماهانه تاکید دارند.
در این بین ابزار مورد استفاده شما چندان اهمیتی ندارد، خواه Ahrefs باشد، یا LinkDetox و OpenSiteExplorer.
شما باید معیار مشخصی برای هر دسته از لینک های سایت تان داشته باشید تا بتوانید وضعیت آنها را محک بزنید و احتمالاً اگر موارد مشکوک و غیرطبیعی در آنها یافتید، تکلیف خود را بدانید.
من آنچه را که باید در خصوص تجزیه و تحلیل بک لینک ها باید انجام دهید، در پنج بخش تقسیم کرده ام، به شرح ذیل:
1. تمام بک لینک هایی را که از سایت های مختلف به سایت شما وارد می شود و در گوگل ایندکس نمی گردد، شناسایی کنید.
اگر این لینک ها در گوگل ایندکس نمی شود، احتمالاً مورد تنبیه گوگل قرار گرفته اند.
به طور دستی لینک ها را بررسی کنید تا از واقعیت ماجرا مطلع شوید؛ زیرا شاید پای پنگوئن خشن در کار نباشد بلکه این لینک ها - به عنوان مثال – به دامنه جدیدی منتقل شده اند یا در گزارش گیری خطایی بروز کرده است.
2. به لینک هایی که از دایرکتوری ها می آید، دقیق شوید.
شناسایی چنین لینک هایی، کار نسبتاً آسانی است.
LinkDetox این کار را به طور خودکار انجام می دهد و امکان فیلتر کردن آنها را نیز در اختیار کاربر قرار می دهد.
هر کدام از این لینک ها را بررسی و اسکن کنید تا مبادا احیاناً لینک های مفید را نیز ایزوله کرده باشید.
3. بک لینک هایی را که ممکن است ویروسی باشد شناسایی کنید.
LinkDetox این دسته از لینک ها را به نام Toxic 2 می شناسد.
4. به دنبال لینک های پولی بگردید
گوگل دیرزمانی است که با خرید لینک سر جنگ دارد.
شما می توانید این کار را با مرتب کردن نتایج رتبه ها (PageRank) به طور نزولی پیدا کنید.
تمام لینک های بارتبه بالا را مورد بررسی قرار دهید زیرا این احتمال می رود که یک یا چند تا از آنها خریداری شده باشد.
به تک تک آنها نگاهی بیاندازید و موضوع را موشکافی کنید.
معمولاً تمییز قائل شدن بین لینک های طبیعی و پولی کار ساده ای است، چه به راحتی می توان تفاوت بین این دو را تشخیص داد.
5. لیستی از بک لینک ها تهیه کنید و با محک زنی آن بر اساس Link Juice، مواردی را که احتمالاً خطرساز است، شناسایی کنید.
TitleRank یکی از معیارهای مورد علاقه من در ارزیابی ها است.
به طور کلی، صفحاتی که بر اساس عنوان دقیق خود رتبه بندی نمی شوند، احتمال این که توسط گوگل جریمه شوند و یا اعتبار آنها کاهش یابد، بیشتر است.
با استفاده از فاکتور Link Juice شما می توانید دریابید که آیا عنوان اختصاص داده شده، یک عنوان معتبر است یا خیر.
به عنوان مثال اگر عنوان، Home باشد، نه تنها رتبه و اعتباری به آن تعلق نمی گیرد، بلکه جریمه می شود.
اگر TitleRank برابر با 30+ باشد، شما می توانید آن لینک را با یک بررسی سریع، موشکافی کنید و اگر احیاناً سایت، اسپم به نظر می رسد آن را به فایل Bad Links خود بیافزایید.
برای دیگر فاکتورها - از قبیل PageRank و DomainAuthority - نیز می توانید از اسکن سریع استفاده کنید، تا موارد مشکوک و خلاف قاعده را شناسایی نمایید.
در پایان این مرحله، شما یک فایل صفحه گسترده در اختیار دارید که در آن، اغلب بک لینک های زیان بار سایت تان مشخص شده است.
این Disavow File را آپلود کنید تا از خطرات این لینک های مخرب در امان بمانید.
جمع بندی
سئوی منفی یا سئوی سیاه یک تکنیک شیطانی است که واقعاً کار می کند و جواب می دهد.
این نوع سئو تهدید بسیار بزرگی برای همه وبمسترها محسوب می شود.
برخی سئوکارهای بداندیش می گویند: چرا من باید برای لینک سازی و تولید محتوا تلاش کنم و چقدر پول و زمان صرف نمایم، در حالی که می توانم با به زیر کشاندن رقبای برتر، خودم را بالا بکشم؟!
مردم بی اخلاق بسیاری هستند که این گونه می اندیشند.
این وظیفه شماست که اجازه ندهید آنها به اعتبار سایت شما خدشه ای وارد آورند.
تجزیه و تحلیل بک لینک ها و سم زدایی کردن از آنها را جزئی از وظایف ماهانه سئوی سایت تان در نظر بگیرید.
به نظر می رسد این کار امروزه دیگر از حالت «اختیاری» بودن خارج شده و به یک «اجبار و ضرورت» تبدیل گشته است.