مقدمه
دنياي امروز دنياي اطلاع رساني است. در صحنه رقابت تنگاتنگي كه امروزه بين شركتها و موسسات وجود دارد، يكي از اصول اوليه براي بقا و پيشرفت، اطلاع رساني صحيح و لحظه به لحظه است. واضح است كه اولين وسيله ارتباطي و اطلاعاتي در عصر حاضر شبكه جهاني اينترنت ميباشد. تقريبا هيچ شركت يا موسسه اي را در دنيا نميتوانيد پيدا كنيد كه در زمينه كاري خود موفق باشد بدون اينكه از طريق وب سايت اينترنتي، خود را به ديگران معرفي كرده باشد. با توجه به اهميت بالايي كه پايگاه هاي اينترنتي در دنياي تجارت دارند، معمولا مديران ارشد شركتها تمايل دارند خود شخصا بر محتويات آن نظارت داشته باشند اين در حالي است كه آنان معمولا فاقد دانش فني در مورد نحوه طراحي و توليد و ايجاد تفكرات در يك سايت اينترنتي هستند. در اين موارد سيستم مديريت محتوا ميتواند بهترين راه حل باشد.
2-1) تاریخچه CMS
در سال 1995 تعداد کاربران اینترنتی تنها 13 میلیون نفر در سراسر جهان را شامل می شد، این در حالی است که این رقم در سال 2005 یعنی فقط ده سال بعد به 1 میلیارد نفر رسید. این رشد انفجاری موجب شد تا کاربران زیادی به لزوم استفاده از اینترنت و وب پی برده و در فاصله این سالها، تعداد صفحات وب بر روی شبکه جهانی وب، به 60 میلیارد صفحه رسید. این نیاز روز افزون، شرکتهای طراح وب را بر آن داشت تا با طراحی و پیاده سازی نرم افزارهای جامع همه منظوره که منطبق بر نیاز اغلب مشتریان باشد و به صورت قالبی منعطف بتوان بیشتر وب سایتهای اینترنتی را با آنها راه اندازی کرد. اینگونه نرم افزارها را بعدها نرم افزارهای مدیریت محتوا یا CMS نامیدند.
اما ایراد اینگونه نرم افزارها این بود که یک تعامل یک سویه با مخاطبان برقرار نمی نمود و فقط در راستای اطلاع رسانی به ایشان، طراحی و پیاده سازی شده بود. این در حالی بود که مخاطبان سایت های اینترنتی به دنبال سایت هایی بودند که به نوعی در گوشه ای از آن سهمی داشته باشند. با توجه به این موضوع، پرتال های اینترنتی پا به عرصه وجود گذاشتند و با ارائه سرویسهای دو سویه، مخاطبان را در بروز رسانی سایت سهیم کردند.
3-1) سیستم مدیریت محتوا
سيستم هایی كه امروزه در وب به نام CMS شناخته ميشوند مخفف Content Management System ميباشند كه يك برنامه نرم افزاري روي سرور هستند و به مدير سايت اجازه ميدهند تا بدون نياز به طراحي دوباره سايت محتواي سايت را تغيير دهد. سیستم های مدیریت محتوا عبارتست از سیستمی که بتوان به وسیله آن سه عمل اصلی: ایجاد ، مدیریت و سطح بندی اطلاعات را انجام داد.
سیستم های مدیریت محتوای دارای قابلیتهای زیادی بوده و بسته به نوع محتوا کارایی آنها نیز فرق می کند به عنوان مثال اگر محتوای شما تصویر یا فیلم باشد برای مدیریت و سطح بندی آن نیاز های متفاوت تری نسبت به محتوای متنی دارید یا اگر محتوای شما صوتی باشد این امر کاملا متفاوت خواهد شد.
CMSها انواع مختلفی دارند که مشهورترین آنها «سیستمهای مدیریت محتوای وب» هستند که با نام WebCMS خطاب میشوند. این نوع از سیستمهای مدیریت محتوا به قدری مشهور و محبوب هستند که زمان بحث از CMS ها تا از نوع دیگری از CMSها بحث نشود منظور همان WebCMS ها هستند. به زبان دیگر، وقتی میگوییم یک CMS یا «سیستم مدیریت محتوا» یعنی از سیستمهای مدیریت محتوای وب بحث میکنیم مگر آن که نوع خاصی از CMS ها را مشخص کنیم.
4-1) سیستم مدیریت محتوای وب WebCMS
WebCMSها معروفترین نوع سیستمهای مدیریت محتوا هستند، در تعریف سادهتر: «سیستمهای مدیریت محتوای وب (یا CMSها) نرمافزارهایی هستند که مسئولیت مرتبسازی، نشر و کنترل محتوای وب مانند مقالات، اخبار، تصاویر و ... را به عهده دارند.» CMS ها برروی سرورها نصب میشوند و شما میتوانید از آنها استفاده کنید.
سيستم مديريت محتواي سايت اين امكان را به شما ميدهد خودتان سايت خود را توليد كرده و آن را به طور كامل مديريت نماييد و براي اين امر نياز به دانش تخصصي در اين زمينه نداريد. با استفاده از اين نرم افزار بسيار ساده تر از آنچه تصور كنيد ميتوانيد بخشهاي مختلف سايت خود را مديريت كنيد بخشهاي جديد ايجاد كرده و به سايت خود اضافه كنيد و يا محتويات آنها را تغيير دهيد. براي اين منظور حتي لازم نيست اطلاعات را مجددا بر روي وب سرور خود بارگذاري كنيد. كليه اين تغييرات بلافاصله پس از آنكه دستور تغيير وارد ميشود اعمال ميشوند همه چيز بسيار ساده تر از آنچه شما تصور ميكنيد انجام خواهد شد.
برای نمونه اگر شما قصد راه اندازی یک سایت خبری را دارید، کافیست CMS مورد نظر خود را برروی سرور وب یعنی همانجایی که قرار است سایتتان باشد نصب کنید، سپس با نام کاربری و کلمهیعبور مدیریت وارد آن شوید و اخبار خود را ارسال کنید. لازم نیست شما بدانید که یک CMS پشت پرده چه میکند، زیرا شما CMS ها را نمینویسید، در حقیت تعداد بسیار زیادی CMS برروی اینترنت موجود هستند که کافیست یکی از آنها را دانلود کنید و سپس برروی سرور خودتان نصبش کنید.